فصلنامه علوم انسانی اسلامی صدرا (شماره 32)

عنوان موضوعی جدیدترین شماره فصلنامه صدرا با مدیر مسئولی حجت الاسلام رضا غلامی و سردبیری دکتر عطاءالله رفیعی آتانی، «مکتب آزاد‌اندیشی» است. در این شماره که آثار متعددی از صاحب‌نظران حوزه و دانشگاه ارائه شده، نقطه تمرکز، ارتقاء آزاد‌اندیشی از یک «تریبون» به یک «مکتب» است. در واقع، مکتب آزاداندیشی که در اندیشه رقابت تنگاتنگ با روشنفکری غربی است، خود را به عنوان یک طرز تفکر و سلوک فکریِ مترقّی معرفی می‌کند که قادر است انسان معاصر را از باتلاق نسبیّت و پوچ‌گرایی خارج کند. گرچه مکتب آزاد‌اندیشی مولود فضای فکری جامعه اسلامی است لکن برای آن وجوه اجتماعی هم تبیین شده است. در حقیقت، یک مسلمان آزاد‌اندیش یک فرهیخته دردمند است که برای خود مسئولیت‌های مهمی خصوصاً در جهت “جهل‌زدایی” و “ظلم‌ستیزی” قائل است. با این وصف، آزاداندیشی مکتبی است که همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی انسان مسلمان را عمیقاً تحت تأثیر قرار می‌دهد.

در بُعد فکری- فلسفی، حرف اساسی در مکتب آزاد‌اندیشی، لزوم مبارزه عالمانه با انحصار‌گراییِ معرفت‌شناختی است که از سوی جریان روشنفکری سکولار بوجود آمده است. از این منظر، نظریه علوم انسانیِ اسلامی که چندی است در اتمسفر فکری ایران رونق یافته، میوه مکتب آزاد‌اندیشی است و به اتکاء به آن به بالندگی خواهد رسید.

فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا بالغ بر ۳۰۰ صفحه و با موضوع فقه و علوم انسانی منتشر شد؛ شماره جدید فصلنامه صدرا با مدیر مسئولی حجت الاسلام والمسلمین دکتر رضا غلامی و سردبیری دکتر مسعود معینی پور تنظیم شده؛ عناوین و نویسندگان این شماره بدین ترتیب است: *لزوم بازخوانی ارتباط فقه و علوم انسانی یادداشت سردبیر

بخش فقه و علوم انسانی:

* بایسته‌های اسلامی سازی علوم انسانی و جایگاه فقه در این فرآیند | ۱۳ اقتراحی پسینی با حضور اساتید محترم شهید آیت الله سید محمدباقر صدر، علامه عبدالله جوادی آملی و مرحوم استاد سیدمنیرالدین حسینی الهاشمی *افراط و تفریط در شناخت اسلام؛ مهم ترین مانع اسلامی سازی علوم انسانی | ۲۹ گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی مصباح یزدی *انفصال علوم انسانی از فقه خطاست | ۳۷ گفتگو با حجت‌الاسلام و المسلمین مرتضی جوادی آملی *تأثیر فقه در انواع علوم انسانی؛ چه اندازه و چگونه؟ | ۴۳ یادداشت شفاهی استاد سید محمدعلی مدرسی طباطبایی *توجه توامان به مقاصد و اهداف شریعت برای بازتولید فقه نظام مند | ۴۹ گفتگو با دکتر محمود حکمت‌نیا *فقه حداکثری است، ولی در همه جا الگوی مشخص پیشنهاد نمی‌دهد | ۵۵ گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین محمد قائنی *گذر و نظری به جایگاه و پایگاه فقه در علوم انسانی | ۶۱ گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین باقری شاهرودی * کارکرد گزاره‌های فقهی در اسـلامی سـازی علـوم انسـانـی | ۶۵ حجت الاسلام و المسلمین سید محمد صادق علم الهدی *دو شرط بنیادین اسلامی سازی علوم انسانی؛ «نظام سـازی فقهی» و «تحـول در منطق فهم» | ۶۹ حجت الاسلام و المسلمین حمید درایتی *نقش عقلانیت فقهی در اسلامی‌سازی علوم انسانی | ۷۶ دیدگاه استاد محسن اراکی *طراحی منظومه روشی بر اساس فلسفه دلالت؛ تنها راه هماهنگ‌سازی علوم بر محور معارف نقلی | ۸۵ گفتگو با استاد سید محمدمهدی میرباقری * از کاربرد عقل در فقه تا عقلانیت فقهی | ۹۵ گفتگو با استاد ابوالقاسم علیدوست * فقه و علوم انسانی؛خــادم و مخــدوم یکدیگر | ۱۰۳ گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین امیر غنوی * مبانی معرفت شناختی، مسائل و روش‌ها؛ سه لایه اسلامی شدن علوم انسانی | ۱۱۱ گفتگو با حجت‌الاسلام و المسلمین مجتبی الهی خراسانی * ظرفیت شناسی دانش اصول در تولید علوم انسانی | ۱۱۸ گفتاری از استاد علی اکبر صادقی رشاد * بسط علم اصول، نقطه شروعِ منطقی تولید علوم انسانی اسلامی | ۱۲۴ گفتاری از استاد علیرضا اعرافی * ترکیب روش‌های فقهی و علوم انسانی در تحقق سبک زندگی اسلامی | ۱۳۰ حجت الاسلام والمسلمین علی الهی خراسانی * نسبت فقه حکومتی و علوم انسانی اسلامی | ۱۳۵ حجت الاسلام والمسلمین عباسعلی مشکانی سبزواری، حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین مشکانی سبزواری * معیار حجیت در اصول فقه، در همه مسائل علم کلام و اخلاق کارایی ندارد | ۱۴۷ گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین حسنعلی علی اکبریان * بدیهی و عقلی دانستن کلام و اخلاق، علت اهمیت یافتن تفقه در احکام عملی دین | ۱۵۳ گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین دکتر رضا برنجکار * شاید هیچ دلیلی از تفکر اسلامی، دال بر سیادت فقه بر سایر علوم اسلامی نیابید | ۱۶۳ گفتگو با حجت الاسلام والمسلمین دکتر علیرضا قائمی‌نیا * معضلات جامعه اسلامی؛ پیــامد تفکیک حوزه های علوم اسلامی | ۱۷۰ گفتگو با حجت‌الاسلام و المسلمین کاظم قاضی زاده * برای کشف الگو و سبک زندگی از منابع دینی کار جدی نکرده ایم | ۱۷۷ گفتگو با حجت الاسلام والمسلمین سعید ضیایی‌فر * «موضوع شناسی فقهی» و «کارشناسی علوم انسانی» از منظر «امام خمینی(ره)» | ۱۸۴ حجت الاسلام والمسلمین دکتر ذبیح الله نعیمیان *علیرغم وجود گزاره های فقهی، نمی توان از علوم انسانی بی نیاز بود!| ۱۹۳ گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید حسین میرمعزی *فقه باید از نگاه ساده انگارانه نسبت به موضوعات دست بردارد| ۱۹۹ گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین احمد مبلغی *در موضوع شناسی، علوم انسانی فقط به فقیه کمک می‌کند تا فهم عرف را بفهمد | ۲۰۵ گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین سیف الله صرامی *اعتبار یافته‌های علوم انسانی به اقتضای ادله نقلی است؛ نه از ناحیه عرفی انگاری دین و شریعت | ۲۱۱ گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین محمد سعید جواهری * گزارشی از دروس خارج فقه مرتبط با علوم انسانی | ۲۱۸ حجت الاسلام و المسلمین عباسعلی مشکانی سبزواری

بخش رصد:

*تحول، نیازمند جوششی از درون و حمایتی از بیرون | ۲۲۴ گزیده ای از بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار اساتید دانشگاه‌ها در هفدهمین روز ماه مبارک رمضان ۱۴۳۶ | ۱۳۹۴/۰۴/۱۳ * علو م انسانی، مهم ترین وجه تمایز دانشگاه اسلامی از دانشگاه غیراسلامی است | ۲۲۵ گزارش اجمالی دیدار جمعی از مسئولین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی با آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی * تحول در علوم انسانی مستلزم چیست؟ | ۲۲۶ گزارشی مختصر از برگزاری نشست پیش همایش «فلسفه و علوم انسانی» در موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران * کسانی که از سودمند نبودن علوم انسانی دم می‌زنند به هیچ تحقیقی استناد نمی‌کنند| ۲۳۰ گزارشی کوتاه از نشست چیستی و چرایی کاربردی سازی دانش در علوم انسانی * بنیاد سهروردی، محفلی برون‌مرزی برای ترویج ایده های روشنفکران | ۲۳۱ راه اندازی بنیادی به نام سهروردی در کانادا * اسلام جایگزینی برای مدرنیسم؛ فرصت ازدست‌رفته یا فرصت در پیش رو؟| ۲۳۲ گزارشی از برگزاری نشست علمی جهانی اندیشی(روش‌ها و ضرورت‌ها) در بنیاد اسراء * تازه های نشــر | ۲۳۴ معرفی کتاب * فعالیت های پژوهشی فعالان حوزه علوم انسانی | ۲۴۰

بخش تاملات: * تأملاتی در تولید علوم انسانی اسلامی«شناخت علمی و سلوک عملی» | ۲۴۸ میثم واثقی *دانشگاه و مسئله مقاومت سیاستی | ۲۵۲ سینا کلهر *تجربیات انقلاب اسلامی و تحول در علوم انسانی | ۲۵۵ میثم مهـدیار

بخش انسان شناسی: *انسان‌شناسی اسلامی و انسـان‌شناسـان مسلمـان | ۲۶۲ دکتر محمد مهدی حیدری * گذری بر مبانی بینشی انسان‏شناختی علوم انسانی متعالی | ۲۶۶ رضا لک‏زایی

بخش اسلامی سازی معرفت: *درآمدی بر تطورات علوم انسانی در جهان اسلام با نگاهی به طبقه‌بندی علوم انسانی | ۲۷۴ حجت الاسلام و المسلمین سید مهدی موسوی * تطورات رویارویی مسلمانان با علم مدرن در شبه‌قاره هند| ۲۸۰ دکتر محمدرضا قائمی نیک * اسلامی‌سازی معرفت در بنگلادش: موانع و راهکارها| ۲۸۴ محمد احسَن، جاوید اقبال و چولِم اولاه ترجمه و تلخیص: سیدامیرموسوی‌زاهد * پیوند علوم اجتماعی معاصر با فلسفه اسلامی| ۲۹۴ محمد جنید ندوی دانشکده مطالعات اسلامی، دانشگاه اسلامی بین‌المللی، اسلام‌آباد، پاکستان. | ترجمه و تلخیص: عباس مقامی *جهان اسلام و بومی‎سازی علوم انسانی؛ تجربه ترکیه | ۳۰۰ دکتر رسول نوروزی فیروز *تطورات علوم انسانی جدید در تمدن مدرن غرب | ۳۰۶ حجت الاسلام و المسلمین سید مهدی موسوی